معرفی شهرستان دیّر   (ویژگیهای جمعیتی ،فرهنگی ،جغرافیایی  و آب و هوایی )

دیر یکی از شهرستان‌های استان بوشهر است، که مرکز آن بندر دیر می باشد. و بین ۲۷ درجه و ۵۱ دقیقه عرض شمالی و ۶۱ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته‌است. فاصله آن تا تهران حدود ۱۳۰۰ کیلومتر می‌باشد. شهرستان دیر از شمال به شهرستان‌های دشتی و تنگستان و از طرف مشرق به شهرستان‌های گنکان و جم و از ناحیه جنوب به و غرب به آب‌های نیلگون خلیج فارس منتهی می‌گردد. مرز آبی شهرستان دیر در حاشیه خلیج فارس حدود ۸۲ کیلومتر می‌باشد.

گسلها، شکستگیهای دامنه کوه‌ها و وجود صدف‌های دریایی در شیارها حکایت از پایین رفتن سطح آب دریا، حرکات زمین و مدفون شدن مواد آلی با گل‌های آهکی در ته دریا می‌باشد.

جنس خاک منطقه قلیایی است و به همین علت گیاهان نمیتوانند مواد مورد نیاز خود را جذب نمایند. کمی رطوبت زمین، حرارت زیاد هوا و کمبود مواد آلی نیز مزید بر علت شده‌است. وجود توده های نمکی سبب شور شدن آبهای روان گردیده‌است. ناهمواریهای این منطقه جزء نواحی پست زاگرس جنوبی‌اند که ارتفاع آنها نسبت به زاگرس بلند، کمتر و قوس و چین‌ها نیز بسیار ملایم و به تدریج به طاقدیس و ناودیس‌ها ختم می‌شود.

قله درانگ با ارتفاع ۱۲۲۳ متر در میانه شهرستان واقع است. رود مند که از انار واقع در ۲۸ کیلومتری شمال شرقی کازرون سرچشمه می گیرد در منطقه «زیررود» بخش بردخون به دریا می ریزد. در منطقه آّبدان و لمبدان سفره‌های آّب‌های زیرزمینی وجود دارد که بارندگی فصل زمستان نیز بستگی دارد و با کم و زیاد آمدن باران نوسان پیدا می‌کند. چشمه آب گرم در کوه‌های «گنوی» و چشمه‌های دیگر نیز «لوحک»، «تنگ دوراهک»، «تنگ هیخ» و «گرگم» وجود دارد.

شهرستان‌دیر یکی دیگر از شهرستان های مهم استان بوشهر است که بر اساس سرشماری سال 1375 ؛ 41986 نفر جمعیت داشته است. مردم دیر مسلمان و شیعه مذهبند و به زبان فارسی با گویش محلی سخن می گویند. صیادی مهم ترین شغل ساکنین این ناحیه را تشکیل می دهد. قلعه جلال خان حاکم، امام زاده شاه محمد در چند فرسخی شمال غرب دیر نزدیک محلی معروف به نام برد‌خون، تل سوزو، روستای ابدان (اودون) و مسجد بردستان به علاوه‌ی سواحل زیبای خلیج فارس مهم ترین مکان های دیدنی و تاریخی شهرستان دیر به شمار می روند.

این شهرستان بندری ،دارای پتانسیلهای بالفعل و بالقوه فراوانی در زمینه های مختـــــلف حمل و نقل دریایی ، نگهداری اقلام و عمل آوری سردخانه ای ،صید و صیادی ،معدنی و کشاورزی می باشدکه برای فعال نمودن بخش بازرگانی خارجی بویژه توسعه صادرات غیر نفتی می توان از آن استفاده نمود.

 بزرگترین بندر صـــــیادی در این شـــــهرستان وجود دارد ،متوسط صید میــــگو در سال 500 تن و سایر آبزیان 6550تن و ظرفیت انجماد و عمل آوری سردخانه ای موجود بیش از2000تن می باشد.

 گوجه فرنگی یکی از عمده ترین وشاخص ترین مـــــحصولات کشاورزی این شهرستان محــــسوب می باشد به گونه ای که حدودا" 8500 هکتار از سطح زیر کشت000/30 هکتاری شهرستان را به خود اختصاص داده و شهرستان را قطب تولید گوجه فرنگی در استان نموده است،طبق آخرین برآورد آماری حدودا" 000/450 تن گوجه فرنگی در سال برداشت میشود.

وجود میدان گاز پارس شمالی با ذخیره 9/58تریلیون فوت مکعب ومعادنی از قبیل شن،ماسه،گچ ، سنگ لاشه و نمک با ظرفیت بهره برداری حدودا" 000/160 تن از قابلیتهای معدنی و صنعتی این شهرستان محسوب گردیده و قابلیت صادرات نیز دارا می باشند.

 شهرستان دیّر با جمعیتی قریب به 000/50 نفر یکی از شهرستانهای استان بوشهر می باشد که در ساحل دریای خلیج فارس واقع شده اســـت.مرکز این شهرستان ،شهر دیّر است و دارای دو بخش مرکزی و بردخون ،چهاردهســــــتان ،حومه ،آبدان ،بردخون و آبکــــش و دارای سه شـــهر ، دیّر ،آبدان و بردخون می باشد.

 اکثریت مردم در مرکز این شهرستان از طریق صید و صیادی ،ملوانی ،در بخش مرکزی ،اکثریت مردم از طریق کـشاورزی و در بخــش بردخون از طریق کشاورزی و صیادی امرار معاش می کنند.

وسعت این شهرستان 2/2727کــیلو متر مربع ،بخــــش مرکزی دارای 2/1597 و بخش بردخون 1100 و شهـــر دیّر 30 کیلو متــر مربع را به خود اختصاص داده و از این حیث چهارمین شهرستان استان محسوب  می شود.

آب و هوا آب وهوای منطقه در بیشتر ایام سال گرم ومرطوب در کنار ساحل گرم وخشک در فواصل دور تر از ساحل می با شد. زمستان این شهرستان مشابه هوای بهاری استانهای سردسیر کشور می باشد. در فصل تابستان بادی معروف به باد یکصد و بیست روزه که خشک و سوزان است در منطقه می وزدو به  اصطلاح محلی به ((تش باد)) یا((باد گرم)) معروف است .میزان بارندگی کم وبارندگی ها متو سط سالانه 215 میلی متر در ماههای آذر تا اسفند می باشد.  تنها رود خانه دایمی که از شهرستان عبور می کند رود خانه مند است که در شمالی ترین نقطه شهرستان دیر و دشتی جریان دارد. دیگر رودخانه‌ها فصلی بوده ودرهنگام بارند گی جریان دارند.درجه حرارت درشهرستان دیّر حداکثر میانگین دما 47 درجه سانتی گراد و کمترین معدل حداقل دمای سالانه 22 درجه است. در فصل تابستان ودر زمان وزش بادهای گرم ((تش باد)) دما به پنجاه درجه سانتی گراد نیز می رسد. سرد ترین هوا در دی ، و گرمترین زمان در مرداد ماه است .در این منطقه به لحاظ نزدیکی به دریا رطوبت زیاد که حداکثر مطلق 100% و متو سط میزان رطوبت به 56 نیز می رسد.